'Luchtgitaar op de steiger'

door Maarten Brand en Wilbert Teunissen

'Luchtgitaar op de steiger'

Waarom ‘in verbinding zijn en blijven’ de basis is voor een geweldige werkrelatie met je leerling

Laat ik beginnen met een compliment aan jou, leermeester. Voor je passie, je niet-aflatende inzet en vasthoudendheid. Jij kent als geen ander de kneepjes van het vak, hebt zelf vroeger vast behoorlijk de wind van voren gekregen en weet hoe lastig het soms is om een leerling op te leiden. Jij hebt het toch maar gered tot waar je nu staat.

Misschien weet je het al lang en is dit een herhaling voor je, maar we kunnen het niet genoeg benadrukken: het toverwoord om succesvol te zijn bij het begeleiden is ‘verbinding’. ‘In verbinding zijn en blijven’ met je leerling is geen bijzaak; het is de hoofdzaak. Je voelt het al op dit moment; vanuit verbinding met je leerling wil je meer hierover weten en lees je nu vast en zeker deze blog.

Kloteklus

Zie jouw leermeesteropdracht met je leerling als een gloednieuwe gitaar. Mooi om te zien, maar waardeloos als je er niet op kan spelen. De juiste snaar vinden (en raken) zorgt ervoor dat je in no-time samen met je leerling luchtgitaar staat te spelen op ‘Stairway to Heaven’. Vind je de juiste snaar bij je leerling niet, dan ontstaat er geen verbinding. Dan zit je in no-time op de ‘Highway to Hell’ want er is dan geen vertrouwen en geen motivatie.

Heel gemakkelijk kan je je leerling het gevoel geven dat deze alleen maar goed is voor de kloteklusjes (denk aan zonder uitleg dagenlang afwassen en schuren). “Dat is ook wel lastig als mijn leerling nog niet zoveel kan, wat moet ik m’n leerling dan wél laten doen?”, hoor ik je zeggen. Hoe dan ook, het kan voor een leerling snel voelen als dat de leermeester het op hem gemunt heeft en dat hij er niet bij hoort. Dit helpt niet echt bij het ‘verbinden’.

Nylons lenen

Zeker, geintjes horen erbij. Zoals de klassieker van ‘je leerling laten aanbellen bij de buurvrouw voor een paar nylons om de verf te filteren’. Waarschijnlijk ben jij als leerling vroeger zelf ook voor een plintenladder of een mandje stootvoegen op pad gestuurd. Leuk? Misschien, maar zeker niet in alle gevallen.

Hoe onschuldig en grappig bedoeld ook, voel goed aan wanneer en bij wie je zo’n grap kan maken. En bedenk ook dat wat voor jou misschien hilarisch is, voor je leerling heel hard kan aankomen. De leermeester zorgt voor een veilige leer- en werkomgeving waarin iedereen snapt dat wat je doet en zegt, bedoeld is om het vak onder de knie te krijgen en niet om te kleineren.

Let je wel op?

Als je je leerling wilt aanspreken op zijn gedrag, doe het dan vanuit verbinding, niet vanuit verwijt. Zeg bijvoorbeeld: "Hé joh, ik wil iets met je bespreken. Ik zie dat je al aan het afwassen bent begonnen, hartstikke goed. Alleen had ik graag in het vervolg dat je met me overlegt want afwassen is nu niet nodig, we moeten de houtrot eerst wegwerken. Had je dat over het hoofd gezien? Kom op joh, ik weet dat je beter kunt.” Vermijd een aanpak die klinkt als: "Waarom ga je als een kip zonder kop beginnen zonder eerst goed te kijken? Let je wel op? Dat is echt dom wat je nu doet!" Dit soort woorden zorgt voor hakken in het zand, in plaats van lekker samenwerken.

Bruggen bouwen

Aanspreken op gedrag vanuit verbinding, bouwt de brug tussen niet weten hoe je een werkproces aanpakt en bewust bekwaam een werkproces uitvoeren. Als leermeester ben jij de architect van die brug. Wat is zo’n brug? Precies een verbinding. Door in verbinding te blijven met je leerling, bouw je niet alleen een kennisbrug, maar ook een van vertrouwen en respect. Je leerling hoeft zich alleen maar te focussen op het leren van het vak en hoeft niet bezig te zijn met vragen als;
- heb ik wel het beste leerbedrijf en leermeester?
- is dit vak wel wat voor mij?
- is het hier veilig?
- hoor ik er wel bij?
- is de samenwerking prettig?
- mag hij me wel? (allemaal vragen die degene die de leermeestertraining 3.0 van OnderhoudNL hebben gevolgd zullen herkennen uit de piramide van Maslow)

Ge-RUIS-loos gitaar spelen

Het is veilig voor je leerling als er geen ruis is die het leren in de weg staat. Je leerling stelt zich dan gemakkelijker open; het mag dus wel eens fout gaan zonder dat hij of zij zich gelijk een ‘domme leerling die nog niks kan’ hoeft te voelen. Jouw persoonlijke band met je leerling maakt dat leren optimaal zal plaatsvinden. Daar doe je het voor: jouw kennis en vaardigheden zie je op een dag terug in het werk dat je leerling oplevert.

Net als in het begin geef ik je weer een groot compliment. Jouw inzet en de relatie die je met jouw leerlingen bouwt, zijn het echte geheim achter succes in onze branche. Zorg dat je in verbinding blijft. En speel samen zo veel mogelijk luchtgitaar op de steiger.