Je leerling motiveren is een makkie
door Maarten Brand en Wilbert Teunissen
Je leerling motiveren is een makkie
Misschien herken je het wel: de ene dag heb je zin om aan het werk te gaan, de dag erna ben je niet vooruit te branden. Ik heb het over motivatie, dus de bereidheid om iets te doen. Ook leerlingen hebben dat; de ene dag staat iedereen te springen op de werkplaats, de andere dag is de motivatie ver te zoeken.
Hoe ga je daarmee om?
Hoe zorg je ervoor dat je leerling enthousiast aan het werk gaat? Ongemotiveerd gedrag lijkt lastig te veranderen, maar dat valt mee. Er zijn een paar basisvoorwaarden waar je rekening mee kunt houden.
Je kunt de motivatie van leerlingen op twee manieren beïnvloeden:
- via extrinsieke motivatie
- en via intrinsieke motivatie.
Bij extrinsieke motivatie draait het om moeten; je geeft de leerling een opdracht om iets te doen en de leerling doet dat ‘omdat het moet van de begeleider’.
Intrinsieke motivatie draait het niet om moeten maar om willen. De leerling denkt: ‘ik wil die deur straks zo strak als een spiegel, daar ga ik mijn stinkende best voor doen'.
Drie ervaringen tijdens leerproces
Het is slim om voor een intrinsiek gemotiveerde leerling te gaan. Het is een stuk fijner voor jou als begeleider omdat je niet als een schoolmeester achter leerlingen hoeft aan te lopen. En je leerling is enthousiast en gemotiveerd omdat deze het zelf wil! Een win-win situatie dus. Intrinsieke motivatie stimuleer je door de leerling tijdens het leerproces drie zaken te laten ervaren:
1-Ik kan het: Laat zien dat je leerling belangrijk werk doet: voor zichzelf (‘ik leer iets’), voor de klant (‘de klant is écht blij met die deur’) en voor jouw bedrijf (‘mijn werk doet ertoe voor het bedrijf en voor mijn collega’s’).
2-Ik kan het zelf: Geef je leerling het gevoel dat deze in staat is om de taken uit te voeren en steeds beter daarin wordt, dus echt een ontwikkeling doormaakt. ‘Ik kan dit én ik word er steeds beter in’. Geef je leerling het gevoel dat hij invloed heeft. Betrek je leerling bijvoorbeeld bij het plannen van werkzaamheden, laat je leerling zélf spullen klaarzetten en vraag naar de mening van je leerling. Leerlingen ervaren zo: ‘Ik kan dit zelf’.
3-Ik hoor erbij: Zorg ervoor dat je leerling voelt dat hij ‘erbij hoort’. Behandel hem als een collega, niet als een irritante sta-in-de-weg die de rotklusjes opknapt.
Gewone mensen
Als je als begeleider op deze drie punten let , krijg je een intrinsiek gemotiveerde leerling in huis. Realiseer je wel dat je, ondanks alle inspanningen, ook dagen hebt dat jouw leerling niet vooruit te branden is. Motivatie kun je nooit honderd procent sturen. Leerlingen blijven, net als wij, gewone mensen.